Antoniny po Pożodze

Wystawę poświęconą Antoninom, rezydencji rodziny Potockich na Wołyniu, można oglądać w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Jarosławiu do 31 stycznia przyszłego roku. Podczas jej otwarcia we wtorek 29 listopada o historii Antonin, ich burzliwych losach w czasie rewolucji bolszewickiej i o tym, co z ogromnego majątku pozostało do dzisiaj, opowiadali Teresa Bagińska-Żurawska i Wrzesław Żurawski, autorzy wystawy.

Antoniny to wieś leżąca na Wołyniu, która od XIX wieku zaczęła należeć do rodziny Potockich. Za sprawą Józefa Potockiego, młodszego brata Romana Potockiego, który w tym czasie był ordynatem na zamku w Łańcucie, wieś przeobraziła się w modelowo zarządzane gospodarstwo rolne z 55 folwarkami wraz z zabudowaniami i magazynami, ogrodami warzywnymi i owocowymi, ale przede wszystkim stajniami.

Najbardziej okazałym budynkiem w założeniu antonińskim był neobarokowy pałac, jedna z najokazalszych rezydencji dawnych Kresów, doszczętnie spalona podczas rewolucji bolszewickiej w 1919 roku.

Tytuł wystawy „Antoniny po Pożodze” nawiązuje do tych wydarzeń, które opisała w swojej późniejszej książce „Pożoga” przebywająca tam wtedy Zofia Kossak-Szczucka.

– Pomimo tego, że pałac antoniński nie istnieje, to do dzisiaj zachowało się tam dużo ciekawych pozostałości po majątku Potockich, zarówno budynki jak i sam kształt miejscowości. Antoniny są miejscem bardzo ciekawym dla badaczy architektury i dla historyków, są ciekawe wielowarstwowo.

Dla historyków wojskowości, ponieważ tam były epizody tworzenia się Wojska Polskiego. Dla ludzi zajmujących się historią genealogii i badających związki rodzinne, w szczególności relacje rodzinne Sanguszków i Potockich. Dla historyków hodowców koni, ponieważ Antoniny były jednym z czołowych miejsc świecących na firmamencie hodowli koni w Polsce – mówił podczas otwarcia wystawy Wrzesław Żurawski.

Wystawie towarzyszy film dokumentalny poświęcony współczesnym podróżom Teresy Bagińskiej-Żurawskiej i Wrzesława Żurawskiego do leżących dzisiaj na Ukrainie Antonin oraz katalog wystawy, który jest równocześnie pierwszą współczesną publikacją na ten temat pozostawionych tam dóbr Potockich.

Wystawa należy do zbiorów Miejskiej Biblioteki Publicznej w Łańcucie.

SZM