Jakie zmiany w samorządzie szykuje PiS?

W piątek 10 listopada Prawo i Sprawiedliwość złożyło w Sejmie projekt nowelizacji ustaw o samorządzie gminnym, powiatowym i wojewódzkim. Wywołał on głośny sprzeciw nie tylko opozycji, ale przede wszystkim samorządowców. Co zawierają zmiany?

Znaczące zmiany jakie proponuje PiS to powierzenie przedstawicielowi największego klubu opozycyjnego funkcji przewodniczącego komisji rewizyjnej w samorządzie województwa. Gdyby projekt przeszedł już nie rada gminy lecz wójt, burmistrz, prezydent będą decydować o powoływaniu i odwoływaniu skarbnika gminy. Zmiana ta może spodobać się obecnej jarosławskiej władzy, która już dwukrotnie próbowała odwołać skarbnika. Kompletną nowością będzie wyodrębnienie ze struktury urzędu biur obsługujących rady, komisje i radnych. W ich skład mają wejść pracownicy urzędu, a zwierzchnictwo nad nimi mają objąć rady gmin. Radni maja uzyskać indywidualne uprawnienia kontrolne, które będą ich upoważniać do uzyskiwania informacji i materiałów, wstępu do pomieszczeń, w których znajdują się informacje dotyczące działalności samorządu. Ustawa ma uregulować odpowiedzi na interpelacje i zapytania radnych do wójta, starosty i marszałka województwa, na które adresaci będą mieli obowiązek odpowiedzieć w ciągu 14 dni.

W samorządzie ma funkcjonować komisja skarg, wniosków i petycji. W jej skład będą wchodzili radni, którzy będą rozpatrywali skargi na działania organów wykonawczych i samorządowych jednostek organizacyjnych, a także wnioski i petycje obywateli.

Jeżeli przepisy wejdą w życie maja umożliwić mieszkańcom wniesienie inicjatywy uchwałodawczej. W przypadku gmin wnioski będzie mogła złożyć – w zależności od liczby mieszkańców – grupa co najmniej 300 osób lub 500 osób, dla powiatu będzie to najmniej 500 osób, a w przypadku województwa pod inicjatywą będzie musiało się podpisać co najmniej 2000 mieszkańców. Projekty uchwał zgłoszone w ramach obywatelskiej inicjatywy uchwałodawczej będą musiały stać się przedmiotem obrad najbliższej sesji rady, lecz nie później niż trzy miesiące od złożenia projektu.

Nowością ma być także wprowadzenie wotum zaufania udzielanego wójtowi, burmistrzowi, prezydentowi przez mieszkańców podczas corocznych debat o stanie danego samorządu. W przypadku nieudzielenia wójtowi wotum zaufania w dwóch kolejnych latach, rada gminy będzie mogła podjąć uchwałę o przeprowadzeniu referendum w sprawie odwołania wójta.

PiS chce wnieść obowiązek wprowadzania do porządku obrad projektu uchwały zgłoszonej przez przewodniczącego klubu radnych. Projekt będzie musiał być złożony co najmniej siedem dni przed dniem rozpoczęcia sesji. W tym trybie będzie można zgłosić tylko jeden projekt na każdą sesję.

Sesje maja być obowiązkowo transmitowane, nagrywane i upubliczniane na stronach internetowych urzędów gmin, powiatu i województwa. Wraz z nimi niezwłocznie miałyby być publikowane wykazy głosowań radnych w internecie.

Ewa KŁAK-ZARZECKA

Fot. Podkarpacki Urząd Wojewódzki w Rzeszowie