Problem z gawronami na Starym Cmentarzu w Jarosławiu? Jak można rozwiązać ten problem?

Mieszkańcy, a także osoby z różnych stron kraju odwiedzające groby bliskich na Starym Cmentarzu w Jarosławiu od lat domagają się od władz miasta, by rozwiązały problem gawronów, które zanieczyszczają odchodami grobowce, nagrobki i alejki cmentarza. W pierwszych dniach stycznia skierowali do władz miasta petycję, w której domagają się skutecznych działań pozwalających ten problem ograniczyć. Urząd miasta złożył wniosek o uzyskanie odpowiedniej zgody. Nie jest to pierwszy wniosek, bo poprzedni, po 5-letnim postępowaniu, został rozpatrzony negatywnie.

Gawrony przesiadujące na koronach drzew na Starym Cmentarzu i w parku to problem Jarosławia znany od wielu lat.

– wyjaśnia Andrzej Makar, prezes Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej Sp. z o.o. w Jarosławiu.

– mówi prezes Andrzej Makar.

Na Podkarpaciu trudno o zgodę

Prezes dodaje, że rozważa, by jeden z zakładów przedsiębiorstwa pomagał oczyszczać zabrudzone grobowce, zwłaszcza osobom starszym i chorym.

– mówi.

Andrzej Makar wyjaśnia, że mógłby zastosować jedną z metod odstraszania ptaków, bo jest ich wiele. - To straszenie za pomocą armatek hukowych, które ustawione są czasowo i cyklicznie strzelają tzw. gazem. Jest również metoda sokolnika, ale jest ona długofalowa, musi on działać przez dłuższy okres, minimum miesiąc czy półtorej. Kolejna metoda to straszenie mechaniczne, dronami i dźwiękiem nagranym. Dysponujemy takim sprzętem, ale podobnie jak pozostałych metod, nie możemy użyć bez wspomnianej zgody Dyrekcji Ochrony Środowiska. Być może w innych regionach Polski takie zgody są wydawane. Na Podkarpaciu nie, dlatego wiele miast boryka się z tym problemem – wyjaśnia Andrzej Makar.

Kolejna próba uzyskania zgody

Wyjaśnijmy, że obowiązuje Rozporządzenie Ministra Środowiska z 16 grudnia 2016 r. o ochronie gatunkowej zwierząt, w którym, w późniejszym czasie, dodano „zakaz umyślnego płoszenia lub niepokojenia ptaków w miejscach noclegu, w okresie lęgowym w miejscach rozrodu lub wychowu młodych lub w miejscach żerowania zgrupowań ptaków migrujących lub zimujących”. Zgodę na ustępstwa może wydać Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Rzeszowie. Jak poinformował nas burmistrz Marcin Nazarewicz, taki wniosek został złożony na początku stycznia i jest przez RDOŚ rozpatrywany. Już wiadomo, że sprawą zainteresowała się organizacja zajmująca się ochroną ptaków. Wniosek dotyczy wydania pozwolenia na umyślne płoszenie i niepokojenie populacji gawronów w okresie od 1 lutego 2025 r. do 28 lutego 2026 r. ze szczególnym uwzględnieniem miesięcy zimowych. Jak czytamy w jego uzasadnieniu „celem podjętych działań jest doprowadzenie do wyeliminowania zjawiska bytowania populacji gawronów na terenie cmentarza komunalnego „Starego” przy ul. Cmentarnej w Jarosławiu. Cmentarz o powierzchni łącznej 3,47 ha stanowi własność Gminy Miejskiej Jarosław i wpisany jest do rejestru zabytków Województwa Podkarpackiego pod nr A-194. W skład kompleksu wchodzi starodrzew w ilości ok. 211 drzew rozmieszczony równomiernie na terenie całego cmentarza o średniej wysokości powyżej 25 m. Wysoki drzewostan wykorzystuje populacja gawronów do bytowania i nocowania przez okres całego roku z nasileniem w okresie jesienno-zimowym, w którym to ich obecność jest szczególnie uciążliwa. Wielkość populacji liczona jest w tysiącach osobników i stopień zanieczyszczenia cmentarza (a głównie grobowców i nagrobków) jest bardzo problematyczny. Powoduje to wiele interwencji mieszkańców niezadowolonych z takiego stanu rzeczy zwłaszcza w kwestii warunków sanitarnych obiektu związanych z zanieczyszczeniem ptasimi odchodami. Mieszkańcy domagają się od samorządu skutecznych działań przeciwdziałających tak znacznemu zanieczyszczeniu cmentarza, grobowców i nagrobków. Jest to równoważne z sugestią usunięcia z terenu cmentarza ptaków. Dlatego wychodząc naprzeciw oczekiwaniom mieszkańców uważam, że podjęcie tych czynności jest całkowicie uzasadnione. Działania polegać miałyby na umyślnym płoszeniu i niepokojeniu gawronów za pomocą sygnałów akustycznych naśladujących odgłosów ptaków drapieżnych głównie w okresie zimowym, a więc w momencie największej koncentracji ptaków na terenie cmentarza. Zaznaczam, że na terenie przedmiotowego cmentarza nie występują gniazda i nie dochodzi tutaj do lęgów, a więc działania te nie prowadziłyby do zmniejszenia populacji i nie byłyby szkodliwe dla zachowania we właściwym stanie liczebnym tej dziko występującej populacji gawrona”. Do wniosku została dołączona dokumentacja fotograficzna cmentarza i nagrobków.

To nie pierwszy wniosek składany przez jarosławskie władze. Poprzedni trafił do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Rzeszowie 22 maja 2018 roku. Miasto wnioskowało wówczas o uzyskanie zgody na płoszenie gawronów metodą sokolniczą na terenie Parku Miejskiego i Ogródka Jordanowskiego przy ul. Bandurskiego, jednak po trwającym 5 lat postępowaniu administracyjnym, wniosek został rozpatrzony negatywnie przez Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska.

Prezes chce wprowadzić długofalowy proces

Nie wiemy dziś, czy miasto uzyska zgodę na płoszenie ptaków. Prezes PGKiM Sp. z o.o. w Jarosławiu twierdzi, że chciałby jak najszybciej uporać się z tym problem, ale wie, jak podkreśla, że nie będzie to proste. Szuka więc innych rozwiązań.

– tłumaczy prezes PGKiM Andrzej Makar.

EKZ

Fot. Czytelnik, PGKiM