Upamiętnili uczestników Wielkiego Strajku Chłopskiego z 1937 roku. Na Rynku odsłonięto tablicę (ZDJĘCIA, WIDEO)

W 85. rocznicę Wielkiego Strajku Chłopskiego z 1937 roku na jarosławskim Rynku odsłonięto tablicę poświęconą uczestnikom tego strajku. Tym, których nazwiska znamy, jak i tym anonimowym.

Wielki Strajk Chłopski był wydarzeniem bez precedensu w dziejach Polski i Europy. Jarosław odegrał w nim rolę niebagatelną. Manifestacja, która odbyła się 15 sierpnia 1937 roku to z pewnością jedno z najdonioślejszych wydarzeń w dziejach miasta. Inicjatorem upamiętnienia tamtych dni był Mirosław Krupa. Pisaliśmy o tym w artykule Mirosław Krupa chce upamiętnić Wielki Strajk Chłopski z 1937 roku. Czy uda się przed 15 sierpnia?

To on wpadł na pomysł odsłonięcia tablicy na Rynku, to on wziął na siebie ciężar organizacji i to on zainteresował sprawą Urząd Miasta Jarosławia. Tablicę sfinansowała rodzina inicjatora. Marzenie pana Mirosława ziściło się 15 sierpnia. Jak mówił w swoim wystąpieniu, choć II Rzeczpospolita rozwijała się szybko, to odczuwały to elity, a wieś żyła w biedzie.

– Chłop był traktowany jako człowiek drugiej kategorii, a wieś w wielu wypadkach cofnęła się cywilizacyjnie do XIX wieku – mówił Mirosław Krupa. 

Rosnąca świadomość wśród chłopów kończyła się niejednokrotnie represjami. co legło u podstaw organizacji Wielkiego Strajku Chłopskiego. Domagano się nowej konstytucji, rozwiązania Sejmu i Senatu, demokratycznych wyborów, wypuszczenia więźniów politycznych, amnestii dla Wincentego Witosa i innych więźniów brzeskich. Zgromadzenie w 1937 roku w Jarosławiu otworzył Józef Kasprzak, a główne przemówienie wygłosił Bruno Gruszka. Strajk nie obył się bez ofiar. 21 sierpnia policja zaatakowała zgromadzenie chłopów w Muninie. Zginęło tam 7 osób z Muniny, Morawska, Kidałowic, Łowiec i Tuczemp.. 25 sierpnia w Majdanie Sieniawskim zginęło 12 osób, a 3 zmarły w szpitalu. W powiecie jarosławskim zatrzymano po manifestacjach około 170 osób. 62 z nich skazano na karę więzienia od 3 miesięcy do 5 lat.

Niedawno Senat RP przyjął uchwałę upamiętniającą Wielki Strajk Chłopski. Jak mówił Mirosław Krupa, smutne jest to, że 2 senatorów było przeciw, a 35 wstrzymało się od głosu, w tym, niestety, senator z ziemi jarosławskiej.

Tablicę odsłonili: Mirosław Krupa, zastępca burmistrza Jarosławia Wiesław Pirożek oraz Józefa Rusinek, córka Karola Wlazło, jednego z organizatorów manifestacji. Po odsłonięciu delegacje złożyły kwiaty pod tablicą, a o strajku opowiedziała zgromadzonym Zofia Kostka-Bieńkowska z Muzeum w Jarosławiu. W drugiej części uroczystości otwarto wystawę plenerową na ulicy Trybunalskiej, której ideę przybliżył Rafał Kolano.

hl

FOT. Hubert Lewkowicz