Wakacje na ziemi jarosławskiej: Miejsca kultu maryjnego

Żeby zobaczyć coś ciekawego, nie trzeba samolotów, walizek i góry pieniędzy. Czasem wystarczy rower lub dobrze zawiązane buty. W czasie tych wakacji proponujemy odwiedzenie kilku miejsc na terenie powiatu, które trzeba koniecznie zobaczyć.

W tym tygodniu przypada święto Matki Boskiej Zielnej, czyli Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny, dlatego też ruszamy tym razem szlakiem miejsc związanych z kultem maryjnym. Jak wiadomo, w Polsce pobożność maryjna ma wymiar szczególny, nie inaczej jest na ziemi jarosławskiej. W samym Jarosławiu jest wiele takich miejsc. My zatrzymajmy się w trzech szczególnych.

Matka Boża Bolesna

Pierwszym z nich jest Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej w Jarosławiu, czyli klasztor ojców Dominikanów. Sanktuarium jest tak ciekawe, że jego opis wypełniłby cały odcinek. My przystańmy przy znajdującej się w ołtarzu głównym figurze Matki Bożej Bolesnej, koronowanej już w 1755 roku, a rekoronowanej w roku 2013 na jarosławskim Rynku. Jak głosi legenda, figurka została znaleziona przez pasterzy w miejscu, w którym dziś stoi studzienka z wodą uchodzącą za cudowną. Zainteresowanych szczegółowym poznaniem tego niezwykłego miejsca odsyłamy do bardzo szczegółowego przewodnika „Wzgórze pobożności. Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej w Jarosławiu” autorstwa Jacka Hołuba.

Brama Miłosierdzia

Kolejnym ważnym sanktuarium maryjnym w Jarosławiu jest Sanktuarium Matki Bożej „Miłoserdia Dweri”. Idąc tam z klasztoru Dominikanów, po prawej stronie ulicy Jana Pawła II mijamy kolejne świadectwo kultu maryjnego – figurkę Matki Bożej Niepokalanego Poczęcia. Jak czytamy w przewodniku Jerzego Czechowicza „Jarosław”, to figurka z 1904 roku, która powstała w pracowni Józefa Kuleszy z Krakowa. Po dotarciu do cerkwi Przemienienia Pańskiego stajemy przez cudowną ikoną Matki Bożej „Miłoserdia Dweri”, czyli „Brama Miłosierdzia”, która znajduje się w nawie głównej, w ołtarzu po lewej jej stronie. Ikona pochodzi z dawnej cerkwi Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny, której prezbiterium stoi do dziś na terenie obecnego Parku Miejskiego im. Czesławy Puzon ps. Baśka. Jest znana nie tylko lokalnie, ale można powiedzieć, że na całym świecie. W grudniu 2015 roku pojechała do Watykanu na specjalną prośbę papieża Franciszka. Ojciec Święty chciał w jej obecności zainaugurować bowiem Rok Miłosierdzia w Kościele.

Matka Boża Śnieżna

Innym miejscem maryjnego kultu w Jarosławiu jest Kolegiata Bożego Ciała. Tu w ołtarzu głównym odnajdujemy obraz Matki Bożej Śnieżnej Królowej Rodzin. Czemu „śnieżnej”? Jak wyjaśnia Jerzy Czechowicz we wspomnianym przewodniku, obraz ten to XVI-wieczna kopia obrazu z kościoła Santa Maria Maggiore w Rzymie, który stoi w miejscu, gdzie w samym środku lata spadł śnieg. W Kolegiacie jest jeszcze jedno cenne przedstawienie Maryi. To późnogotycka figurka Matki Bożej Niepokalanej, która umieszczona jest po lewej stronie w nawie głównej. Trzy świątynie, które wspomnieliśmy nie wyczerpują, rzecz jasna, listy miejsc kultu maryjnego w mieście. Jest jeszcze przecież Jarosławskie Opactwo z ołtarzem Matki Bożej Ostrobramskiej, czy klasztor Niepokalanek z figurą Matki Boskiej Niepokalanej z 1876 roku.

Maryjnym szlakiem

Trzy ważne sanktuaria maryjne znajdują się w Chłopicach, Jodłówce i Tuligłowach. Wszystkie już w czasie naszych wakacyjnych wędrówek odwiedziliśmy przy okazji innych wypraw, ale pisząc o kulcie maryjnym na ziemi jarosławskiej, nie sposób o nich nie wspomnieć. W samym centrum Radymna napotykamy za to podobną figurkę Matki Bożej do tej, która stoi w Jarosławiu. Pobożny lud Radymna postawił ją tu w 1905 roku. Skoro jesteśmy w tych okolicach warto ruszyć dalej. Niewątpliwie odwiedzić trzeba Chotyniec. Tu znajduje się piękna drewniana cerkiew pod wezwaniem Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy, kolejne sanktuarium maryjne na naszej trasie. W 2013 roku cerkiew trafiła na listę UNESCO. Pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Marii Panny jest też kościół w Świętem. To dawna greckokatolicka cerkiew murowana z 1932 roku. Wewnątrz znajduje się m.in. płaskorzeźba Matki Bożej z Dzieciątkiem i rzeźba Matki Boskiej Niepokalanej.

Przy grobie kompozytora hymnu Ukrainy

W poszukiwaniu miejsc poświęconych Matce Bożej docieramy wreszcie do Młynów, gdzie znajduje się dawna cerkiew drewniana, dziś kościół pod wezwaniem Matki Bożej Pocieszenia. Wewnątrz jest m.in. ikona Pieta z XVIII wieku. Ale to miejsce jest interesujące z jeszcze jednego względu. W latach 1856-1870 proboszczem był tutaj ks. Mychajło Werbicki (Werbyćkyj). Historia zapamięta go jako kompozytora hymnu Ukrainy „Szcze ne wmerła Ukraina”. Muzyk i duchowny jest pochowany obok świątyni, a jego grób jest miejscem odwiedzanym przez turystów i pielgrzymów z Ukrainy i z Polski.

Hubert LEWKOWICZ