Złoty Wiek Jarosławia. Nowa wystawa w Kamienicy Orsettich

Monety, meble, wyroby rzemiosła, stroje, ale także kotwica ze statku rzecznego i katowskie miecze. W Muzeum w Jarosławiu można już oglądać wystawę „Miasto. O jarosławskim Złotym Wieku”. Otwarcie nowej ekspozycji stałej otwiera obchody jubileuszu 100-lecia muzeum.

Otwarta 14 grudnia nowa ekspozycja stała przypomina okres największej świetności Jarosławia w XVI i XVII wieku, kiedy do miasta przybywali kupcy z całej Europy i krajów Orientu. – Na wystawie można zobaczyć ponad 500 obiektów obrazujących czasy świetności miasta, w tym meble, obrazy, stroje i wyroby rzemiosła. Wśród nich znajdą się m. in. monety z XVII-wiecznych skarbów z rejonu Jarosławia, unikatowy, XVII-wieczny fresk z wizerunkiem Chrystusa przeniesiony z jednej z jarosławskich kamienic, czy też kotwica ze statku rzecznego wydobyta z przepływającej przez miasto rzeki San. Warto zwrócić uwagę także na oryginalne, XVII-wieczne miecze jarosławskich katów. Na jednym z mieczy, zapewne wykorzystywanym przede wszystkim jako ceremonialny miecz sędziowski, wyryto wyobrażenie topora i szubienicy – atrybutów kata. Jak dowiadujemy się ze źródeł pisanych, jeszcze w XVIII wieku miejscowy kat wykonywał publicznie wyroki śmierci na jarosławskim rynku – opowiada kurator wystawy Adriana Pobuta z Muzeum w Jarosławiu.

Oprócz eksponatów z doby renesansu i baroku, na wystawie znalazło się również kilkanaście rysunków wykonanych przez Jana Sasa-Zubrzyckiego, wybitnego architekta przełomu XIX i XX wieku – podkreśla Adriana Pobuta. Na tych rycinach zachowało się wiele detali, które  nie przetrwały do naszych czasów.. 

Jak przypomina kurator wystawy, w XVI i XVII wieku miasto było prężnie działającym ośrodkiem handlowym, korzystającym z  dogodnego położenia geograficznego na przecięciu ważnych szlaków handlowych. –  Miasto rozwijało się w tym czasie pod rządami mądrych i zaradnych właścicieli (w tym silnych i światłych kobiet), którzy umieli wykorzystać sławę wielkich jarmarków jarosławskich dla umocnienia swojej pozycji i ugruntowania znaczenia gospodarczego Jarosławia. Jarmarki stały się swoistym motorem napędowymi do rozwoju rzemiosła, przemysłu, ale także kultury. W okresie Złotego Wieku powstają ogromne fundacje kościelne, w tym kolegium jezuickie, a w zabudowie przyrynkowej kształtuje się charakterystyczny tylko dla Jarosławia typ kamienicy handlowej, nazwany jarosławską kamienicą wiatową – mówi Adriana Pobuta.

Wystawa otwiera obchody stulecia muzeum

– Wystawa „Miasto. O jarosławskim Złotym Wieku” jest prezentowana w dawnym sklepie wschodnim kamienicy Orsettich, do którego wchodzi się przez oryginalne drewniane odrzwia z XVII w. 13 grudnia 2025 roku minie dokładnie 100 lat od założenia Muzeum w Jarosławiu. Wystawa poświęcona „Złotemu Wiekowi” miasta otwiera w ten sposób obchody roku jubileuszowego – podkreśla dyrektor muzeum Konrad Sawiński. – Obecna ekspozycja to już druga wystawa stała, którą pracownicy jarosławskiego muzeum przygotowali w 2024 roku. W czerwcu w pierwszej sali wystawowej instytucji otwarto ekspozycję archeologiczną opowiadającą o najdawniejszych dziejach ziemi jarosławskiej aż do końca XV w. Zlokalizowana w sąsiednim pomieszczeniu wystawa „Miasto. O Jarosławskim Złotym Wieku” obejmuje kolejny etap historii miasta, od początku wieku XVI do przełomu XVII i XVIII w. W ten sposób, obie wystawy będą tworzyć wspólną opowieść o dziejach miasta i regionu, stanowiąc niejako zaproszenie do dalszej części ekspozycji stałej jarosławskiego Muzeum, na której można zobaczyć stylizowane wnętrza mieszczańskie od XVII do początku XX wieku – dodaje dyrektor. 

FOT. Łukasz Śliwiński