Zabytkowy fotoplastykon trafił do jarosławskiego muzeum

Elementy powojennego jarosławskiego fotoplastykonu Henryka Parzniewskiego trafiły do Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orsettich. Eksponaty podarował syn Henryka Parzniewskiego – Jacek.

Jak mówi kierownik Działu Edukacji i Upowszechniania jarosławskiego muzeum Piotr Kaplita, początki fotoplastykonów sięgają połowy XIX wieku, kiedy popularność zyskała stereoskopia – technika tworzenia iluzji trójwymiarowego obrazu odbieranego przez widza na podstawie dwuwymiarowych obrazów przeznaczonych osobno do każdego oka. Fotoplastykony były rozrywką na jarmarkach i odpustach, a potem umieszczano je również w osobnych lokalach.  
Jeden z najmłodszych fotoplastykonów w Jarosławiu, mieszczący się w kamienicy przy ulicy Wąskiej 2 przy jarosławskim Rynku, został otwarty 4 grudnia 1957 roku.  – Zakład prowadził Henryk Parzniewski – emerytowany pracownik PKP, który przechował fragmenty urządzenia i fotografie, między innymi o tematyce religijnej, prezentujące francuskie Lourdes – wyjaśnia Piotr Kaplita.

I to właśnie z tego fotoplastykonu pochodzi zestaw okularów i przeznaczonych do nich fotografii, które przekazał na rzecz muzeum Jacek Parzeniewski, syn Henryka.  

– Niestety, do naszych czasów nie przetrwała cała konstrukcja urządzenia. Na potrzeby muzealnej ekspozycji powstał czterostanowiskowy prototyp fotoplastykonu, który skonstruował pracownik Muzeum Wojciech Wrucha. W nieodległej przyszłości planowana jest dalsza rozbudowa tego ciekawego eksponatu – podkreśla Konrad Sawiński, dyrektor Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orsettich. 

– Bardzo cieszę się, że muzeum zgodziło się przejąć fotoplastykon prowadzony przez mojego ojca.Napawa mnie ogromną dumą, że spuścizna jarosławskiego fotoplastykonu będzie przekazywana kolejnym pokoleniom mieszkańców miasta oraz turystom  – mówi z kolei  darczyńca Jacek Parzniewski. 
– Chociaż fotoplastykon został oficjalnie przekazany do muzeum dopiero w tym roku, to jednak był już wielokrotnie pokazywany, m. in. podczas Nocy Muzeów oraz na lekcjach muzealnych. Z naszych obserwacji wynika, że atrakcja w dalszym ciągu może cieszyć się taką samą popularnością, jak kilkadziesiąt lat temu – zaznacza Piotr Kaplita.

FOT. Muzeum w Jarosławiu Kamienica Orsettich